Als advocaat arbeidsrecht word ik vaak om advies gevraagd in ontslagzaken. De meeste ontslagzaken die ik behandel gaan over situaties die plaatsvinden op het werk. Het gaat dan bijvoorbeeld om een verstoorde arbeidsrelatie of om niet goed functioneren. Onlangs kreeg ik echter de vraag van een werkgever die te maken had met een werknemer die zich niet op het werk, maar in de privé sfeer behoorlijk had misdragen. Ook met de recentelijke aanklachten tegen werknemers van Talpa rijst de vraag: wanneer zijn gedragingen in de privésfeer reden voor ontslag?
Rechterlijke uitspraken over gedragingen in de privésfeer
Er zijn veel uitspraken te vinden van rechters die moeten oordelen of gedragingen in de privésfeer een reden is voor de beëindiging van de arbeidsovereenkomst. Vaak gaat het dan om een strafrechtelijke veroordeling.
Een bekende zaak is die van de piloot van Transavia. De piloot had samen met zijn vader deelgenomen aan een illegale straatrace. Daarbij is een 19-jarige vrouw aangereden en overleden. De strafrechter heeft de piloot strafrechtelijk veroordeeld voor het veroorzaken van een gevaar op de weg. De piloot kreeg vervolgens een taakstraf en rijontzegging opgelegd.
Transavia vond dat de piloot met zijn handelen in de privésfeer verwijtbaar had gehandeld en dat ontslag gerechtvaardigd was. De kantonrechter overwoog hierover samengevat het volgende. Hoewel een straatrace gevaarlijk is en zich moeilijk laat rijmen met het zijn van een verantwoordelijk piloot, wil dat nog niet zeggen dat de piloot zijn werk als piloot niet goed zou kunnen doen. Het ging om privé gedragingen en een rol speelde volgens de rechter ook dat Transavia met de betreffende piloot een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd was aangegaan, terwijl Transavia toen al wist dat de piloot een verdachte was. De rechter heeft het verzoek tot ontslag afgewezen.
Conclusie
Uit de rechtspraak kan de lijn worden getrokken dat evident in de privésfeer gelegen handelingen buiten werktijd in principe geen reden vormen voor ontslag. Ontslag kan wel aan de orde zijn als er een verband bestaat tussen de gedragingen van de werknemer en de werkzaamheden die werknemer voor de werkgever verricht. Daarvan is sprake als de gedragingen van de werknemer de goede naam van de werkgever aantasten of de onderlinge verhoudingen op de werkvloer aantasten of een negatieve invloed hebben op het functioneren van de werknemer.
Ook bijkomende omstandigheden kunnen een rol spelen. Onder bijkomende omstandigheden kan bijvoorbeeld worden verstaan: wat staat er in de arbeidsovereenkomst, hanteert de werkgever duidelijke gedragsregels, wat zijn de gevolgen voor de werknemer, is er sprake van afwezigheid door detentie, et cetera.
Uiteindelijk gaat het met name om de vraag in hoeverre een werknemer, na de gedragingen in de privésfeer, zijn functie bij werkgever nog goed kan uitoefenen. In het geval van de Transavia piloot vond de rechter dat werkgever onvoldoende aannemelijk had gemaakt dat de werknemer het werk als piloot niet goed meer kon uitoefenen. Het is wel te verwachten dat de rechter een ander oordeel zal geven als een werknemer die zich in de privésfeer schuldig maakt aan grensoverschrijdend gedrag en bij werkgever een functie heeft waarbij integriteit belangrijk is. Als zoiets vervolgens ook nog in de media verschijnt, dan zullen de gedragingen van de werknemer al gauw de goede naam van de werkgever en de onderlinge verhoudingen op de werkvloer aantasten. Ontslag zal dan, even los van eventuele bijkomende omstandigheden, al gauw gerechtvaardigd zijn.
Slot
Wil je meer weten over dit onderwerp? Neem dan gerust contact met mij op voor meer informatie.
