Casus
DAS lijkt haar verzekerden het recht op vrije advocaatkeuze in een UWV ontslagprocedure te weigeren. Over de door DAS gevolgde gang van zaken is inmiddels een procedure aanhangig teneinde een inhoudelijk oordeel van de rechter te krijgen. De feitelijke situatie is daarin als volgt:
Een werknemer wendde zich tot een advocaat omdat hij zich wilde verweren tegen een door zijn werkgever bij het UWV ingediend verzoek tot beëindiging van zijn dienstverband op grond van bedrijfseconomische redenen. De werknemer was verzekerd bij een rechtsbijstandverzekeraar, maar wenste zich in de kwestie door een advocaat van zijn keuze te laten bijstaan. De werknemer deed een beroep op een uitspraak van het Hof van Justitie (Sneller/DAS) waarin is bepaald dat de rechtsbijstandverzekerde zelf een advocaat mag kiezen in geval van een gerechtelijke of administratieve procedure. De advocaat kan in dat geval afspraken maken met de rechtsbijstandverzekeraar over de kosten.
De verzekeraar berichtte de werknemer dat de keuze voor een eigen advocaat werd gerespecteerd maar dat de kosten van de advocaat niet voor haar rekening kwamen. Volgens de verzekeraar valt de UWV ontslagprocedure niet onder het begrip ‘gerechtelijke of administratieve procedure’ zoals omschreven door het Europese Hof.
Wij zijn van mening dat het standpunt van de verzekeraar niet opgaat. Het behoeft geen uitleg dat een ontslagprocedure bij het UVW niet valt onder het begrip gerechtelijke procedure. Een gerechtelijke procedure is immers een procedure ten overstaan van een onafhankelijke (overheids-) rechter met de daarbij behorende waarborgen. Daarvan is in geval van een UWV ontslagprocedure geen sprake. Tot zover is de uitleg van de rechtsbijstandverzekeraar dus wel te volgen. Het is echter volstrekt onduidelijk op welke grond de verzekeraar tot de conclusie komt dat de ontslagprocedure geen administratieve procedure is.
De vraag die centraal staat is in hoeverre de UWV ontslagprocedure is aan te merken als een administratieve procedure of daarmee gelijk gesteld kan worden. Naar mijn mening dient deze vraag bevestigend te worden beantwoord; een verzekerde mag ook in geval van een UWV ontslagprocedure zelf zijn advocaat kiezen. Ik zal dat nader uitleggen.
Een redelijke uitleg van het arrest Sneller/DAS, en de van belang zijnde richtlijn en wettelijke bepaling (waaronder de richtlijn tot coördinatie van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen betreffende de rechtsbijstandverzekering en artikel 4:67 van de Wet Financieel toezicht) brengt met zich mee dat het recht op vrije advocaatkeuze niet is beperkt tot alleen een procedure ten overstaan van een rechter. Het UWV is verantwoordelijk voor het uitvoeren van een tal van overheidstaken en is daarom een bestuursorgaan. In de juridische wereld wordt het bestuursrecht ook wel aangeduid als administratief recht, het UWV kan derhalve worden aangeduid als een administratief- orgaan of -figuur. Voorts beschikt het UWV in het kader van de procedure tot aanvraag van een ontslagvergunning over een zekere mate van beoordelingsvrijheid ter zake van de vraag of een ontslagvergunning wordt verleend of niet. Een procedure tot aanvraag van een ontslagvergunning valt naar mijn mening daarmee wel degelijk onder het begrip administratieve procedure althans dient daarmee gelijk gesteld te worden.
De vraag of de ontslagprocedure valt onder het begrip administratieve procedure ligt op het moment van publiceren van deze blog ter beoordeling bij de rechtbank Amsterdam (ECLI:NL:RBAMS:2014:1920). De rechter heeft in een tussenvonnis aan de Hoge Raad de volgende vraag gesteld:
‘’Wat wordt verstaan onder het begrip ‘’ gerechtelijke of administratieve procedure’’ als bedoeld in artikel 4:67 WFT en valt de procedure bij het UWV, die volgt op een verzoek van een werkgever om toestemming te verlenen voor opzegging van een arbeidsverhouding) ex. Artikel 6 BBA), onder dit begrip?
De verwachting is dat de Hoge Raad na de zomer een oordeel zal geven over de vraag of de UWV procedure een administratieve procedure is. Daarmee wordt duidelijk of de verzekeraar haar verzekerden ten aanzien van de UWV ontslagprocedure het recht op vrije advocaatkeuze onthoudt. Wordt vervolgd.
Dit overzicht is opgesteld door mr. Dieke Talsma, advocaat bij WET Advocaten, Juristen en Mediators (vestigingen Dronten, Urk en Lelystad). Mocht u naar aanleiding van dit overzicht vragen hebben dan kunt u contact met haar opnemen via [email protected] of 0321-315554.
