De term wordt vaak gebruikt: vechtscheiding. Een ieder weet dat het bijzonder vervelend en langdurig is, en vooral kwalijk voor betrokken kinderen. Desondanks blijkt in de praktijk dat, alle goede bedoelingen en voornemens ten spijt, in veel gevallen toch een eindeloos gevecht ontstaat.
Het is de vraag hoe een vechtscheiding ontstaat. Nog belangrijker is de vraag hoe een vechtscheiding voorkomen kan worden. De afgelopen jaren zijn er veel ontwikkelingen geweest die mede ten doel hadden om langdurige procedures te voorkomen. Zo wordt al lange tijd bij echtscheidingsprocedures een flyer over mediation verstrekt. In voorlopige voorzieningen worden proeven gehouden met ouderschapsbemiddeling ter zitting en bij de gerechtshoven worden comparities bepaald die bedoeld zijn om te zien of partijen er alsnog door middel van onderling overleg uit kunnen komen. Daarnaast zijn er diverse ouderschapsbemiddelingstrajecten zoals Ouderschap Blijft.
Helaas is de vechtscheiding nog immer aan de orde van de dag. Het nadelige gevolg voor zowel partijen zelf, maar meer in het bijzonder voor de kinderen en ook de maatschappelijke verontwaardiging hierover, hebben er toe geleid dat vanuit de Tweede Kamer een initiatief is genomen om het aantal vechtscheidingen te verminderen.
Divorce Challenge
Onder de noemer Divorce Challenge is een mogelijkheid geboden aan een ieder (dus niet alleen ouders of procespartijen, maar ook hulpverleningsinstanties, scholen, artsen) om met ideeën te komen om het probleem van de vechtscheiding te voorkomen.
Uit het hele land en vanuit verschillende achtergronden, beroepsgroepen en leeftijdscategorieën zijn ideeën en voorstellen gekomen. Inmiddels is een selectie gemaakt en heeft een expertpanel de volgende 5 ideeën geselecteerd :
- Het instellen van een digitaal platform voor stellen die twijfelen aan de beslissing om te scheiden. Het doel is het verschaffen van inzicht en overzicht zodat weloverwogen keuzes gemaakt kunnen worden.
- Het ontwikkelen van een protocol, visie en beleid voor scholen (op basis van vrijwilligheid) op het terrein van scheidingen met als doel: begeleiding en advisering van kinderen en ouders.
- Het op elkaar afstemmen van de behandeling bij de rechtbank, het verlenen van hulpverlening en de betrokkenheid van de Raad voor de kinderbescherming om te voorkomen dat kinderen de dupe worden van het langdurige scheidingsproces van hun ouders.
- Het verder brengen van het al bestaande kindgerichte behandelprogramma ‘Kinderen uit de knel’.
- Een nieuwe inrichting van het stelsel op basis van vier doelen, waaronder afspraken maken bij de geboorte van een kind, toegankelijkheid tot juristen zonder juridische strijd en een online ondersteuning.
NOvA
De Nederlandse Orde van Advocaten stelt de belangen van de kinderen centraal en geeft om die reden aan dat de kinderen zelf ook professionele begeleiding moeten krijgen. Dat kan bijvoorbeeld door een advocaat. Volgens de NOvA beschikken de (gespecialiseerde) familierechtadvocaten over kennis en expertise en hebben zij oog voor de belangen van het kind. De visie van een kind zou vertaald kunnen worden in een kindplan dat de advocaat met het kind opstelt en dat aan de rechter wordt voorgelegd.
Daarnaast zal er (meer) samenwerking moeten komen tussen de verschillende partijen en hulpverleners.
Noot
Vanzelfsprekend zit niemand te wachten op een vechtscheiding. Helaas wordt vaak gesteld dat advocaten hierin een grote rol spelen door mee te gaan in alle wensen van hun cliënten en door te gaan met procederen. Wat echter uit het oog verloren wordt door de mensen die dat stellen, is dat advocaten zich aan de Gedragregels hebben te houden. Deze schrijven voor dat er steeds gepoogd moet worden om tot een oplossing te komen, bij voorkeur zonder te procederen. Het is daarom ook de taak van advocaten om niet uitsluitend naar de belangen van hun cliënt te kijken, maar zeker ook de belangen van de betrokken kinderen in acht te nemen.
De advocaten die welbewust kiezen voor een familierechtpraktijk nemen hun taak serieus en zullen te allen tijde het belang van de kinderen in het vizier hebben. Dat betekent dat de advocaat soms gehouden is de eigen cliënt een spiegel voor te houden en af en toe advocaat van de duivel te spelen. Een advocaat moet schaken: met alle speelstukken rekening houden, vooruit denken en een lange termijn visie hebben. Een soms lastige maar immer nobele taak.
